Geçen hafta ki yazımızdailetişimden söz ederken yapılan araştırmalarda beden dilimizin %55, ses tonumuzun %38, kelimelerimizin ise %7 oranında iletişimi etkilediğinden bahsetmiştik. İletişimde ne söylediğimizden ziyade nasıl söylediğimizin önemine de değindiğimiz yazımızdan sonra birde beden dilimizi bakalım, bize neler anlatıyor?
Günlük yaşantımızda kelimelerin çoğu zaman gerçek duygularımızı gizlemek amaçlı kullanıldığı düşünülmektedir. Bedenimizi kontrol etmenin ise çok daha zor olduğu kabul edilmektedir. Çünkü beden olaylara karşı daha fazla kendiliğinden tepki verir. Mesela yalan söyleyen birinin ellerini daha sık yüzüne götürmesi ya da ellerini arkaya gizlemesi veya karşısında ki erkekten hoşlanan kadının saçlarıyla oynaması gibi. Görüldüğü üzere bazen bir hareket birçok sözden daha etkili olabiliyor.
Beden dilini etkin kullanan insanların iletişim becerileri çok daha yüksektir. Mesajlarını alıcıya direkt ve etkili bir biçimde iletirler. Bu durumu rekabet ortamı içinde inceleyecek olursak beden dilini etkin kullanan kişinin rakiplerine nazaran birkaç adım önde bulunduğunu görebiliriz. Ancak şunu da bilmeliyiz ki beden dili kültürden kültüre, kişiden kişiye değişebilir, kadın ve erkek arasında da farklılık gösterebilir. Günlük yaşamda en çok kullandığımı birkaç beden dili hareketini inceleyelim.
Ellerimiz duygu ve düşüncelerimizi kolay bir şekilde ifade etmek için kullandığımız organımızdır. Bu sebeple ellerimiz beden dilimizde en çok dikkat çeken organlarımızdan birisi olarak kabul edilmektedir. Bir konuyu vurgulamak istediğimiz zaman ellerimizi kullanırız. Ellerimizin aynı zamanda konuşmamızı kolaylaştırıcı etkisi bulunmaktadır. Mesela telefonda konuşurken karşı tarafın görmeyeceğini bildiğimiz halde el hareketlerimizi kullanarak sözlü iletişimimize destek oluruz.
Kenetlenmiş eller yardıma ihtiyacımızın olduğunu ifade ederken, çatı şeklindeki eller ise kendimize olan güvenimizi ifade eder. Çeneye konmuş kapalı eller sıkıldığımızın bir göstergesidir. Bu durum “İlgim azaldı ama nezaketen ilgili görünmeye çalışıyorum” demenin sessiz ifadesiyken ellerin açık olarak yanakta bulunması ise gerçek olan bir ilgiyi sergilemektedir. Mesela hayran olduğumuz birisini dinlerken de bu hareketi mutlaka sergileriz. Ellerimizi arkadan bağlamamız güç ve hâkimiyet bende mesajını verirken, göğüs üstünde kol kavuşturmamız tedirgin ve güvensiz olduğumuzun mesajını verir. Bir konuşma esnasında ellerini gizleyen bir kişi (cebe sokmak, masa altında tutmak gibi) muhtemelen bir bilgi saklıyordur, ancak elleri ve avuç içleri açık olan bir kişi ise dürüst olduğunu ve bir şey saklamadığını belirtiyordur. Ensesini ya da kafasını ovuştururken aynı zamanda bakışlarını da kaçıran bir kişi var ise karşımızda endişe duyduğundan ya da yalan söylediğinden söz edebiliriz.
Karşılıklı iletişimlerde çoğumuzun kullandığı bir diğer hareke ise bacak bacak üstüne atmaktır. Savunma ya da gerginlik ifadesi olarak tanımlayabiliriz. Ancak tek başına yorumlamakta çok doğru olmayacaktır. Bacak hareketleri ile birlikte el ve kol hareketlerini de değerlendirmemiz gerekecektir. Bacak bacak üstüne atmış ve aynı zamanda kollarını kavuşturmuş bir kişi kendisini kapatmış ve savunmacı bir konuma geçmiştir. Ancak bacak bacak üstüne atmış kişinin kolları açık ise kendini tamamen kapatmamış anlamına gelmektedir. Üstte ki bacağın ayakucu karşıda ki kişiye dönükse bu ona karşı olan ilgiyi göstermektedir. Bir başka durum ise kişi yorulmuş ve bacaklarını rahatlatmak için bu pozisyona geçmiş olabilir. Eğer uzun bir görüşme söz konusu ise iletişimde ki kişilerin vücut yorgunluğunun oluşmuş olması da muhtemeldir.
Beden dilini analiz ederken bulunduğumuz ortamı, konuşmanın süresini, çevresel faktörleri, kültürel farklılıkları, cinsiyet ayrımlarını da göz önünde bulundurmak gerekmektedir. Tek başına bir ifadeyi yorumlamak bizi yanlış sonuca götürecektir. Yüklü bir sipariş alan pazarlamacının ellerini ovuşturması ile karlı bir kış günü durakta otobüs beklerken ellerini ovuşturan bir kişinin verdiği mesaj aynı mıdır? Tabii ki değildir. Pazarlamacı başarı elde ettiğini beden diliyle anlatırken, otobüs bekleyen kişi üşüyen ellerini biraz olsun ısıtmaya çalıştığını yansıtıyordur.
via GIPHY
Beden dilinin çok daha detaylı ve ayrıntılı noktaları bulunmaktadır. Sağlıklı analiz yapabilmek ve sosyal yaşantımızda doğru beden dilini kullanabilmek için profesyonel anlatımlardan destek almamız gerekmektedir. Naçizane tavsiyem günlük yaşantıda kullandığımız el, kol, bacak, mimik ve duruş hareketlerini öğrenmemiz olacaktır. Çünkü beden dilini kullanmanın ve analiz etmenin vermiş olduğu özgüven anlatılmaz, yaşanır.