Geçen hafta giriş yaptığımızYalın 6 Sigmakonusuna kaldığımız yerden devam ediyoru.
Yalın Altı Sigma Mantığında Sigma Düzeyleri
Altı sigma çalışmalarında bilgiler sayısal değerler ile ifade edilir ve ortaya çıkan sonuçlar, istatistiksel olarak değerlendirilir. Sigma değeri hatanın ne sıklıkla meydana geldiğini göstermektedir. Altı sigmada amaç, 1 milyonda 3.4 hata ortalamasını sağlamaktır. Ayrıca sigma düzeyi 7 tartışılmakta olup, bu da firmaları kusursuzluğa doğru götürmekte ve kusursuz müşteri memnuniyetini sağlamakta bu da 1 milyonda 0.019 hata ortalaması anlamına gelmektedir.
Yalın Altı Sigmada Roller ve Sorumluluklar
Proje organizasyonunda, ekip üyelerine aldıkları eğitimin türüne göre farklı unvan, yetki ve sorumluluk yüklenmektedir. Şirketin büyüklük ve küçüklüğüne göre bu görevler ayrıştırılabilir veya birleştirilebilir. Yalın altı sigma organizasyonu aşağıdaki ekiplerden oluşur.
Üst Yönetim Üst yönetim temsilcisi Kalite şampiyonları Uzman kara kuşaklar Kara kuşaklar Yeşil kuşaklar
Yalın Altı Sigma DMAIC Modeli
1. Yalın Altı Sigma Tanımlama (Define) Aşaması
DMAIC modelinin ilk aşaması olan tanımlama, problemin müşteri memnuniyeti, çalışanlar ve işletmenin karlılığı üzerine meydana getirdiği etkinin açıkça tanımlanması aşamasıdır. Bu amaçla aşağıdaki durumlar tanımlanır :
Proje hedefleri Müşteri ihtiyaçları Proje kaynakları Ekibin üstleneceği rol ve sorumluluk Süreç harita ve SIPOC
2. Yalın Altı Sigma Ölçme (Measure) Aşaması
Yalın altı sigmanın en önemli aşamasıdır. Ölçme aşaması, “Ölçemediğiniz bir şeyi yönetemezsiniz” fikrinde vücud bulmuştur. Bu nedenle, süreçlerin analiz edilmesi, kusurların tespit edilmesi, bu tespit sonucu gerekli iyileştirmelerin yapılabilmesi amacıyla doğru ve güvenilir verilere ulaşılması gerekmektedir.
Ölçme aşamasının amacı, mevcut performansın iyileştirilmesi için gerekli verilerin toplanmasını sağlayacak, teknikleri geliştirmek ve sonrasında gereken iyileştirmelerin yapılması için gerekli alt yapının oluşturumasını sağlamaktır.
Ölçme adımında kullanılan araçlar Pareto Analizi, histogram, kontrol grafiği ve süreç yeterliği olarak belirtebiliriz.
3. Yalın Altı Sigma Analiz (Analyze) Aşaması
Analiz adımında hedef, ölçme aşamasında toplanmış olan veri ve bilginin anlamlandırılarak, bu veri ve bilgiler ışığında israf, kalitesizlik ve gecikmelerin kaynağını doğrulama yoluna gitmektir.
Analiz aşaması sonunda, y=f(x) fonksiyonunda “y”deki mevcut performansın sebebi olan doğrulanmış “x”ler elde etmiş olmalıyız. Bunun bir yolu ölçüm aşamasında elde ettiğimiz verilerin analiz edilmesi; yani veri analizidir. Diğer yol ise prosesin büyüteç altına alınarak incelenmesi; proses analizidir. 6 Sigma projelerinde ekipler her iki kapıdan da geçerek kök nedenlere ulaşacaktır.
Analiz aşamasında birçok analiz tekniği kullanılır. Bunlar :
1.Sebep-Sonuç Analizi (Balık Kılçığı Yöntemi) :Tüm potansiyel etki ve nedenleri ifade etmek için kullanılan bir teknik olup, ekibin sistematik düşünmesini , neden-sonuç analizinin doğru yapılmasını sağlamak için kullanılmaktadır. Aşağıda bir örnek verilmiştir.
- Hata Türleri ve Etkileri Analizi (FMEA) :üründe meydana gelebilecek tüm süreç ve tasarım kaynaklı hata çeşitlerini sistematik biçimde araştırır ve müşteride oluşturabilecek muhtemel etkilere göre analizini yapar.
FMEA analizi neticesinde,
Hatalar bertaraf edilinceye kadar sürecin devam etmesi veya etmemesine karar verilir. Hataların önüne geçecek program oluşturulur. Tasarımda yapılacak değişiklikler tanımlanır. Bakım için gerekli ekipman ve süre belirlenir. İhtiyaç duyulan testler tespit edilir. Konuyla alakalı talimatlarda gerçekleştirilecek değişiklikler tespit edilir.
- Hipotez Testleri:İstatistiksel hipotezlerin testlerinde, sıfır hipotezi ve karşıt hipotez olmak üzere iki durum söz konusudur. Sıfır hipotezi (H0) parametrenin bilinen değerinde hiçbir değişikliğin beklenmediği ve hangi hipotezin test edileceğini ifade eder, karşıt hipotezle (H1)ise sıfır hipotezin belli ihtimalle kabul edilmemesi sonucunda kabul edilen ve araştırma hipotezinin irdelendiği hipotezdir.
4.ANOVA (Analysis of Variance):Deney sonucunda ortaya çıkan farklı unsurları baz alarak ve deneyleri bölümlere ayırarak, görülen toplam değişkenleri karşılaştırmaya dayalı matematiksel bir tekniktir. ANOVA testinde ana kütlelerin eşit standart sapmalara sahip olması gerekmektedir.
4. Yalın Altı Sigma İyileştirme (Improve) Aşaması
Bu aşamada işlerin daha iyi, minumum maliyetle ve olabildiğince hızlı gerçekleşmesi için gerekli yöntemler bulunmaktadır. İyileştirmelerin doğruanabilmesi için istatistiksel metotlar kullanılır. İyileştirme aşamasının temel amacı, süreçlerdeki fazla maliyet, israf gibi değer yaratmayan unsurlar üzerinde müşteri memnuniyetini sağlamak için değişiklik yapmaktır.
5. Yalın Altı Sigma Kontrol (Control) Aşaması
Son adım olan kontorl aşamsında, gerçekleştirilen iyileştirmeler gözden geçirilerek, önceki durumlar ile karşılaştırılır, sürekliliğin sağlanması sağlanır. Kontorl aşamasında kullanılan araçlar standardizasyon, istatistiksel proses kontrol ve kontrol grafikleri ve öce-sonra analizleridir.
Prosese uygun kontrol yönteminin belirlenebilmesi için yardımcı bir yöntem aşağıdaki tablolardır. Standartın yüksek ya da düşük olması; çıktının fazla ya da az olmasına göre değişik yöntemler önerilebilir. Her iki tablo birlikte kullanılır. Önce birinci tablodan pencerenizi belirleyin, arkasından ikinci tablodan uygulayabileceğiniz kontrol yöntemini seçin.
SONUÇ :
Yalın altı sigma ile, müşteri istekleri ile müşteri menuniyetinin eşit hale geldiği noktada, hata ve kusuruların azaltıldığı anlamına gelmektedir. Bu nedenle, hatanın kök sebebine inebilmek önce problemi tanımlamak, veriye, bilgiye dökebilmek, bu veriyi ölçebilmek, ölçebildiğimiz bilgi ve verileri analiz ederek anlamlandırmak ve geri bildirim vermek suretiyle iyileştirmenin ne kadar uygulandığını kontrol edebildiğimiz sürece gelişim ve inovasyon kaçınımaz olacaktır. Amaç her proje yönteminde olduğu gibi mükemmelliğe ve müşteri memnuniyetine ulaşmak; en az kaynak ve maliyet ile en yüksek karlılığı sağlamaktır.